Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η ανακοίνωση της εγκρίσεως από τις ΗΠΑ, ενός πακέτου οπλισμού, εξοπλισμού, ανταλλακτικών, συλλογών εργαλείων και λοιπών υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων και συστήματα UAV, για τα Τροχοφόρα Τεθωρακισμένα Οχήματα Αναγνωρίσεως M1117, δείχνει την μέριμνα για πληρέστερη και σε βάθος χρόνου αξιοποίηση των οχημάτων από τον Ελληνικό Στρατό. Ως γνωστόν, έχουν παραληφθεί συνολικώς 1.202 οχήματα M1117 που έχουν προωθηθεί σε μονάδες ενώ μεγάλος αριθμός παραμένει σε εργοστάσια, εν αναμονή περαιτέρω εξελίξεων.
Από το πακέτο της δυνητικής Στρατιωτικής Πωλήσεως Αλλοδαπής (FMS) ύψους 130 εκατ. $, το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε δικαιολογημένα στην συμπερίληψη των συστημάτων UAV τύπου Aerosonde της Textron Systems, κόστους 30 εκατ. $ κατ’ εκτίμηση. Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ επεσήμανε ήδη κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του συστήματος αλλά πλέον νέα στοιχεία από αξιόπιστη πηγή, προσφέρουν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα περί του πράγματος.
Όπως γράψαμε, επειδή στην αρχική σύμβαση για τα οχήματα δεν είχε περιληφθεί οπλισμός για τον πυργίσκο, ξεκίνησαν σχετικές διαδικασίας με σκοπό την τροποποίηση της LOA-GR-B-IAO. Στο πλαίσιο αυτό, το καλοκαίρι του 2022 η Textron Systems, που είναι ο ανάδοχος για κάθε υποστήριξη των M1117, κατέθεσε πρόταση στην ελληνική πλευρά για την προμήθεια των Aerosonde, που κατασκευάζει η ίδια. Τί ακριβώς προσέφερε;
Η Textron ενημέρωσε ότι είχε διαθέσιμα 3 συστήματα Aerosonde Mk4.7 τα οποία είχαν χρησιμοποιηθεί επί σειρά ετών από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ σε πολεμικές επιχειρήσεις (όχι απαραιτήτως σε συνδυασμό με τεθωρακισμένα M1117, τα οποία εξάλλου υπηρετούσαν στην Στρατονομία). Επρόκειτο για 3 συστήματα Aerosonde με 3 αεροχήματα έκαστο (η κανονική σύνθεση σε αμερικανική υπηρεσία προέβλεπε 4), τα οποία προτάθηκε να διατεθούν “ανακατασκευασμένα” (Refurbished) έναντι κόστους 15 εκατ. $.
Η ελληνική πλευρά εξέτασε κατ’ αρχάς θετικά την πρόταση, υπολογίζοντας μάλιστα ότι μπορούσε να καλύψει το κόστος των 15 εκατ. $ μέσω διαθέσιμων Στρατιωτικών Πιστώσεων Αλλοδαπής (FMF) από την αμερικανική κυβέρνηση, οπότε πρακτικώς θα ελάμβανε τα συστήματα δωρεάν. Στην πορεία όμως, η Textron πρόσθεσε επιπλέον κόστος για την τεχνική υποστήριξη και την μεταφορά – παράδοση των συστημάτων, το οποίο διαρκώς αυξανόταν. Από μερικά εκατομμύρια, σταδιακώς το συνολικό κόστος έφτασε να διπλασιάζεται, κάτι που αντικατοπτρίζει ο προσδιορισμός του σε 30 εκατ. $ στην επίσημη έγκριση της αμερικανικής κυβερνήσεως.
Πρόθεση του ΓΕΣ με την πρόσκτηση των Aerosonde, ήταν η διάθεση των 3 συστημάτων Aerosonde σε ισάριθμες Επιλαρχίες Αναγνωρίσεως (ΕΑΝ) οι οποίες τοιουτοτρόπως θα υποστήριζαν με οργανικά UAV αναγνωρίσεως τους οικείους Σχηματισμούς, επιπέδου ταξιαρχίας. Σημειώνεται ότι ο συνολικός αριθμός των ΕΑΝ, είναι μεγαλύτερος. Από εκεί και πέρα, ο προβληματισμός εστιάστηκε στο ότι επρόκειτο για μεταχειρισμένο υλικό, κάποια ειδικά χαρακτηριστικά του όπως η διαδικασία περισυλλογής των αεροχημάτων με διάταξη σε δίχτυ αλλά και η πρόθεση της κατασκευάστριας να έχει αποκλειστικώς το έργο τεχνικής υποστηρίξεως. Το τελευταίο είναι αναμενόμενο, δεδομένου ότι σε όλες τις περιπτώσεις παραχωρήσεως πλεονάζοντος αμερικανικού υλικού (EDA) απώτερος στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα στον κατασκευαστή, να εξασφαλίσει νέο οικονομικό όφελος από την σε βάθος χρόνου υποστήριξη του υλικού για τον νέο επιχειρησιακό χρήστη.
Η τροπή της υποθέσεως, κατέστησε επιφυλακτική την ελληνική πλευρά, πράγμα που σημαίνει ότι όπως και σε άλλες ανάλογες περιπτώσεις FMS, δεν είναι βέβαιο ότι όλες οι προβλέψεις που εγκρίνονται, γίνονται και αποδεκτές.