Σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Arabi 21» ακούστηκαν οι απόψεις ειδικών και αναλυτών σχετικά με τις τουρκικές δηλώσεις που υπονοούσαν την ετοιμότητα του στρατού να πραγματοποιήσει νέα στρατιωτική επιχείρηση εντός της συριακής πλευράς των νότιων συνόρων της Τουρκίας κατά των οπλισμένων μελών του κουρδικού στοιχείου της περιοχής, στον απόηχο της επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Συγκεκριμένα η έκθεση επισημαίνει ότι οι δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων σχετικά με την επερχόμενη διπλωματική πορεία με την κυβέρνηση του εισερχόμενου Προέδρου των ΗΠΑ συνδέονται με το μέλλον της περιοχής της βόρειας Συρίας.
Στόχος της Τουρκίας οι κουρδικές YPG
Σημειώνεται ότι η Τουρκία απειλεί να ξεκινήσει μια διασυνοριακή στρατιωτική επιχείρηση κατά των Μονάδων Προστασίας του Λαού – YPG, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), καθώς η Άγκυρα τις θεωρεί επέκταση του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, το οποίο εδρεύει στο Όρη Καντίλ στο βόρειο Ιράκ.
Σύμφωνα με επίσημες δηλώσεις, η Τουρκία φαίνεται να ελπίζει ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ θα αποφασίσει να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη βόρεια Συρία, κάτι που μπορεί να ανοίξει την πόρτα σε νέες συνεννοήσεις που δίνουν στην Άγκυρα μεγαλύτερη επιρροή για να καλύψει το κενό.
Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ δήλωσε, σε συνέντευξή του σε τοπικό κανάλι, πως πιστεύει ότι «ο Τραμπ θα αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου», θεωρώντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες «έχουν μεγαλύτερα πράγματα να κάνουν».
Ο Τραμπ, ο οποίος πέτυχε μια ιστορική νίκη επιστρέφοντας στον Λευκό Οίκο σε μια δεύτερη θητεία που δεν συνδέεται με την πρώτη, είχε αποφασίσει να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία το 2018, προτού υποχωρήσει λόγω της κριτικής που ασκήθηκε από την κυβέρνηση και το Κογκρέσο.
Την Τετάρτη, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο αεροπλάνο του, που επέστρεφε από το Αζερμπαϊτζάν, ο Ερντογάν είπε: «Οι διασυνοριακές επιχειρήσεις μας είναι στην ατζέντα μας για την ασφάλεια της χώρας μας και την ειρήνη των πολιτών μας, είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε οποιαδήποτε στιγμή».
Πρόσθεσε: «Υπάρχουν περιοχές στα σύνορά μας στις οποίες προσκολλώνται οι τρομοκράτες και δεν μπορεί να διασφαλιστεί η πλήρης ασφάλεια χωρίς να εκκαθαριστούν και να αποξηρανθεί ο βάλτος της τρομοκρατίας».
Ο Τούρκος Πρόεδρος επεσήμανε ότι «η αστάθεια στη Συρία και ο έλεγχος των τρομοκρατικών οργανώσεων εκεί αποτελεί απειλή για την ασφάλεια», εξηγώντας ότι «ο στόχος όλων των επιχειρήσεων μας κατά του ISIS, του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν, του Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) και οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG) είναι να διασφαλίζουν την ασφάλειά μας».
Τόνισε ότι τα βήματα που θα κάνει η Άγκυρα από εδώ και πέρα «θα είναι για αυτόν τον σκοπό».
Δεν τηρήθηκαν οι δεσμεύσεις…
Ο Ουάελ Αλουάν, ερευνητής στο Jusoor Center for Studies, πιστεύει ότι η Τουρκία «υπολογίζει στην παρουσία του Τραμπ για να αποσύρει τις δυνάμεις του, αλλά μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές πόσο σοβαρή είναι η συζήτηση για την απόσυρση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία».
Συνέχισε τη συνομιλία του με το «Arabi 21» επισημαίνοντας ότι «η τουρκική κουβέντα για τις μάχες στη βόρεια Συρία δεν σχετίζεται άμεσα με τη νίκη του Τραμπ όσο σχετίζεται με την τουρκική εθνική ασφάλεια, η οποία δεν έχει εξασφαλιστεί ακόμη, παρά τις ρωσικές και αμερικανικές δεσμεύσεις, να εκκενώσουν μια μεγάλη περιοχή στα βόρεια σύνορα της Συρίας μεταξύ των δύο συνόρων.
Επισημαίνει τις «παλιές αμερικανικές και ρωσικές δεσμεύσεις ότι θα υπήρχε μια περιοχή περίπου τριάντα χιλιομέτρων εντελώς απαλλαγμένη από την παρουσία αυτονομιστικών οργανώσεων, και αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι τώρα ή αναγκάζεται να τις εφαρμόσει και να εξασφαλίσει την εθνική της ασφάλεια».
Το 2019, κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, η Τουρκία ξεκίνησε μια στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία με την ονομασία «Πηγή Ειρήνης», η οποία της επέτρεψε, σε συνεργασία με φατρίες της συριακής ένοπλης αντιπολίτευσης, να ελέγξει τις πόλεις Ρας αλ Άιν και Ταλ Αμπιάντ.
Με την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, οι τουρκικές δηλώσεις δείχνουν την αισιοδοξία της Άγκυρας για την πιθανότητα αποχώρησης των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία, η οποία είναι αβέβαιη υπό το φως των ραγδαίων περιφερειακών εξελίξεων στην περιοχή, που μπορεί να «ωθήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να ενισχύσουν την παρουσία τους στη Συρία», σύμφωνα με τον Αλουάν.
Ο ερευνητής τονίζει ότι «υπάρχει πάντα μεγαλύτερη ευκαιρία για συζητήσεις με τους Ρεπουμπλικάνους στην εξουσία στην Ουάσιγκτον και αυτό είναι που έκανε την Τουρκία αισιόδοξη για τη νίκη του Ντόναλντ Τραμπ και για την πιθανότητα να υπάρξουν ουσιαστικές συμφωνίες για πραγματικά κοινά συμφέροντα και μεγαλύτερη σταθερότητα».
Απόσυρση των ΗΠΑ σημαίνει παράδοση του κενού στους Τούρκους
Ο ερευνητής Άλτερ Γιάμερ Οζκιζιλτσίκ πιστεύει ότι «ο Ερντογάν και ο Τραμπ εκτιμούν τις άμεσες διαπραγματεύσεις και έχουν παρόμοια προσέγγιση στη διπλωματία, η οποία τους βοηθά να συνεννοούνται μεταξύ τους».
Μιλώντας στο «Arabi 21», είπε, «η διπλωματία μεταξύ των ηγετών μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη συμφωνιών για μακροπρόθεσμες διαφορές», όπως το έθεσε.
«Ενώ γενικά μπορούμε να είμαστε προσεκτικά αισιόδοξοι για την περαιτέρω βελτίωση των τουρκοαμερικανικών σχέσεων, η απρόβλεπτη φύση του Τραμπ ενέχει πάντα κινδύνους», προσθέτει ο Οζκιζιλτσίκ.
Επισημαίνει ότι εάν «ο Τραμπ θέλει να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία χωρίς να τις παραδώσει στο Ιράν, πρέπει να συνεργαστεί με την Τουρκία».
Το Ιράν, σύμμαχος του συριακού καθεστώτος, έχει ευρεία στρατιωτική επιρροή στη Συρία μέσω πολιτοφυλακών που είναι πιστές σε αυτό, οι οποίες σταθμεύουν σε πολλές τοποθεσίες στη Συρία.
Το επίκεντρο της κριτικής που επηρέασε την απόφαση του Τραμπ να αποσυρθεί από τη Συρία κατά την πρώτη του προεδρική θητεία σχετιζόταν κυρίως με τους αμερικανικούς φόβους να αφήσουν τη χώρα υπό την επιρροή του Ιράν, κάτι που θα έβλαπτε σοβαρά τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σύμφωνα με τον Αλουάν, «είναι δυνατό για τις αμερικανικές δυνάμεις να παραμείνουν στη Συρία και να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στον περιορισμό της ιρανικής επιρροής και των ιρανικών κινήσεων στην περιοχή εντός της Κυβέρνησης Ντέιρ εζ Ζορ και στα νότια προάστια της επαρχίας Χασάκα και σε τμήματα της Ράκα».
Αν και η Ουάσιγκτον μπορεί να ενισχύσει τις δυνάμεις της στην περιοχή ή να μην τις αποσύρει υπό το φως της έντασης μεταξύ του Ιράν και του ισραηλινού κράτους κατοχής, «αλλά αυτό στην πραγματικότητα δεν σχετίζεται με την περιοχή για την οποία μιλάμε στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας», λέει ο Αλουάν.
Ο ερευνητής προσθέτει: «Είναι πιθανό οι τουρκοαμερικανικές συζητήσεις να οδηγήσουν σε απόσυρση από περιοχές στα συρροτουρκικά σύνορα στο Καμισλί και το Κομπάνι και σε άλλες περιοχές, που απέχουν από την λωρίδα των τριάντα χιλιομέτρων από τα συρροτουρκικά σύνορα.
Ο Ερντογάν τόνισε τον στόχο της χώρας του να δημιουργήσει μια «ζώνη ασφαλείας» κατά μήκος των νότιων συνόρων σε βάθος 30 έως 40 χιλιομέτρων, υποδεικνύοντας την πρόθεση της Άγκυρας την επόμενη περίοδο να ολοκληρώσει τους χαμένους κρίκους αυτής της ζώνης στα σύνορά της με τη Συρία.