Στις 11 Νοεμβρίου 1918, τερματίζεται ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, με την υπογραφή της «ανακωχή της Κομπιέν» σε ένα βαγόνι τρένου.
Το απόγευμα της 11ης Νοεμβρίου του 1918, υπογράφεται μέσα σ’ ένα βαγόνι
τραίνου η «ανακωχή της Κομπιέν». Οι δυνάμεις της Αντάντ και η Γερμανία
υπογράφουν ανακωχή. Ο Γάλλος στρατάρχης Φέρντιναντ Φος υπαγορεύει στη
γερμανική αντιπροσωπεία τους όρους της ανακωχής. Είναι η «άνευ όρων»
συνθηκολόγηση της Γερμανίας πάνω σε 14 σημεία που είχε παρουσιάσει ο
Αμερικανός πρόεδρος Γούντροου Ουίλσον.
Η υπογραφή της ανακωχής των Συμμάχων με τη Γερμανία έγινε σε σιδηροδρομικό
βαγόνι, επειδή εκεί είχε εγκαταστήσει ο Στρατάρχης Φερντινάν Φος το στρατηγείο
του, σε δάσος κοντά στην Κομπιέν.
Υπογράφηκε από τον στρατάρχη των συμμαχικών δυνάμεων Φερντινάν Φος (Ferinand
Foch) και τον εκπρόσωπο της Γερμανίας Ματίας Ερτζμπέργκερ (Matthias
Erzberger).
Η συνθήκη ήταν στην ουσία «άνευ όρων» συνθηκολόγηση της Γερμανίας και
αποτέλεσε τη βάση των συνθηκών ειρήνης, που συντάχθηκαν από την Διεθνή
Διάσκεψη Ειρήνης, η οποία συνήλθε στο Παρίσι τον Ιανουάριο του 1919.
Η συνθήκη προέβλεπε:
παύση των εχθροπραξιών σε έξι ώρες από την υπογραφή της
άμεση αποχώρηση των Γερμανικών δυνάμεων από τη Γαλλία, το Βέλγιο, την
Αλσατία-Λωρραίνη και το Λουξεμβούργο συν αποχώρηση όλων των Γερμανικών
στρατευμάτων σε ακτίνα 30 km από τη δεξιά όχθη του Ρήνου.
μετακίνηση όλων των Γερμανικών δυνάμεων στο Ανατολικό μέτωπο στη Γερμανική
περιοχή όπως αυτή ήταν καθορισμένη την 1η Αυγούστου 1914.
αποκήρυξη της συνθήκης του Μπρεστ-Λιτοφσκ με τη Ρωσία και της συνθήκης του
Βουκουρεστίου με τη Ρουμανία.
εγκλεισμό του Γερμανικού Στόλου
παράδοση εξοπλισμού και μεταφορικών μέσων στους Συμμάχους καθώς και όρους
αποχώρησης από την ανατολική Αφρική
Στις 11.00 το βράδυ της ίδιας ημέρας, ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος λαμβάνει τέλος,
μετά από τέσσερα χρόνια εχθροπραξιών. Την 11η ώρα της 11ης μέρας του 11ου μήνα
εκείνου του έτους. Εκτιμάται ότι πάνω από 18 εκατομμύρια άνθρωποι χάθηκαν στην
διάρκειά του πολέμου, οι μισοί άμαχοι.
Ο κόσμος βγαίνει στους δρόμους και πανηγυρίζει. Όμως οι πληγές του Μεγάλου
Πολέμου παραμένουν ανοιχτές.
Οι συνθήκες που ακολούθησαν
Στα τέλη του Α’ Παγκόσμιου πολέμου εκπρόσωποι των νικητών συγκεντρώθηκαν στο
Παρίσι (συνέδριο της Ειρήνης ή συνέδριο του Παρισιού, Ιανουάριος
1919-Ιανουάριος 1920) για να συζητήσουν τους όρους των συνθηκών ειρήνης.
Οι ηττημένοι, οι ουδέτεροι και η Σοβιετική Ένωση δεν κλήθηκαν. Οι αποφάσεις
καθορίστηκαν από την ανάγκη αναδιαμόρφωσης του πολιτικού χάρτη της Ευρώπης,
την επιδίωξη της Γαλλίας να εξουθενώσει τη Γερμανία και την επιθυμία των
Δυνάμεων να εγκλωβίσουν το νέο σοβιετικό καθεστώς της Ρωσίας.
Επίσης, σημαντικό ρόλο έπαιξε η αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών, κεντρική ιδέα
των 14 σημείων του Αμερικανού προέδρου Ουίλσον, σύμφωνα με την οποία σε κάθε
λαό αναγνωριζόταν το δικαίωμα να αποφασίζει μόνος του για το μέλλον του.
Η συνθήκη των Βερσαλιών (Ιούνιος 1919) υποχρέωνε τη Γερμανία να παραχωρήσει
εδάφη της στη Γαλλία, στο Βέλγιο, στη Δανία και στις νεοσύστατες Πολωνία,
Τσεχοσλοβακία και Λιθουανία, να αναγνωρίσει τη Ρηνανία και το Σάαρ (γερμανικές
περιοχές στα γαλλογερμανικά σύνορα) ως αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη, να
πληρώσει βαριές πολεμικές αποζημιώσεις, να εγκαταλείψει τις αποικίες της και
τα εδάφη που είχε κερδίσει από τη Ρωσία με τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ και
να περιορίσει στο ελάχιστο τις ένοπλες δυνάμεις της, ουσιαστικά να αφοπλιστεί.
Η συνθήκη του Αγίου Γερμανού (Σεπτέμβριος 1919) εξανάγκαζε την Αυστροουγγαρία
να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Ουγγαρίας, της Τσεχοσλοβακίας, της
Γιουγκοσλαβίας και της Πολωνίας και να παραχωρήσει σε αυτές πολλά εδάφη. Έτσι,
η Αυστροουγγρική αυτοκρατορία διαλυόταν.
Η συνθήκη του Νεϊγύ (Νοέμβριος 1919) υποχρέωνε τη Βουλγαρία να παραιτηθεί από
κάθε διεκδίκησή της στην Α. Μακεδονία και τη Δ. Θράκη (τα εδάφη αυτά δόθηκαν
στην Ελλάδα) και να παραχωρήσει εδάφη της στη Ρουμανία και στη Σερβία.
Παράλληλα, προβλεπόταν η δυνατότητα αμοιβαίας ανταλλαγής πληθυσμών ανάμεσα σε
Ελλάδα και Βουλγαρία.
Η συνθήκη του Τριανόν (Ιούνιος 1920) υπαγόρευσε στην ανεξάρτητη Ουγγαρία να
παραχωρήσει εδάφη στην Τσεχοσλοβακία, στη Ρουμανία και στη Γιουγκοσλαβία.
Η συνθήκη των Σεβρών (28 Ιουλίου/10 Αυγούστου 1920) επιβλήθηκε στην Οθωμανική
αυτοκρατορία. Ο σουλτάνος παραχωρούσε την κυριαρχία της Μεσοποταμίας (σημ.
Ιράκ), της Παλαιστίνης και της Yπεριορδανίας (σημ. Ιορδανία) στη Βρετανία, ενώ
της Συρίας και του Λιβάνου στη Γαλλία. Το Κουρδιστάν και η Αρμενία θα γίνονταν
ανεξάρτητα κράτη. Τα νησιά Ίμβρος, Τένεδος και η Θράκη μέχρι τα πρόθυρα της
Κωνσταντινούπολης παραχωρούνταν στην Ελλάδα. Επίσης, ο σουλτάνος αναγνώριζε
επίσημα την ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Β. και Α. Αιγαίου και η Ιταλία
παραχωρούσε στην Ελλάδα τα Δωδεκάνησα, εκτός από τη Ρόδο. Η Αντάντ ανέθετε
στην Ελλάδα τη διοίκηση της περιοχής της Σμύρνης για πέντε χρόνια. Στη
συνέχεια, οι κάτοικοι της περιοχής θα αποφάσιζαν με δημοψήφισμα για την τύχη
της. Τα Στενά τέθηκαν υπό διεθνή έλεγχο. Έτσι, η Οθωμανική αυτοκρατορία
διαλυόταν.
