Ήταν 12 Αυγούστου του 2020 όταν η γερασμένη αλλά με πολύ δυνατό «κοράκι», το
μυτερό σημείο της πλώρης δηλαδή, φρεγάτα ΛΗΜΝΟΣ, έκανε την λεγόμενη
«επακούμβηση» στο καμάρι του τουρκικού ναυτικού, την φρεγάτα «KEMAL REIS».
Το τουρκικό πολεμικό πλοίο ήταν ένα από εκείνα της αρμάδας που συνόδευαν το
ερευνητικό ORUC REIS. Η «επακούμβηση» είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί
μεγάλο σε μήκος ρήγμα στο πρυμναίο τμήμα της τουρκικής φρεγάτας.
Μαζί με το ρήγμα είχε «πληγωθεί» και το γόητρο του τουρκικού ναυτικού, που
οι επιτελείς του ποτίζουν κάθε μέρα τα νέα στελέχη αλλά και την κοινή γνώμη
με το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», τονίζοντας την… τουρκική ναυτική
παράδοση…
Η «επακούμβηση» όπως ήταν λογικό είχε επιφέρει αναστάτωση στην Αθήνα, ιδίως
στο ελληνικό επιτελείο αλλά και το Μέγαρο Μαξίμου. Μέχρι να δοθεί από τον
τότε κυβερνήτη της ελληνικής φρεγάτας αναλυτική και σαφής εικόνα του τι είχε
συμβεί στα νερά της Μεσογείου κι αν είχαν τηρηθεί από την ελληνική πλευρά οι
διεθνείς κανόνες ναυσιπλοΐας, υπήρχε αναβρασμός.
Ήταν άλλωστε η περίοδος που Αθήνα και Άγκυρα βρίσκονταν κυριολεκτικά στην
κόψη του ξυραφιού λόγω των διεκδικήσεων της γείτονος σε σημεία ελληνικής
κυριαρχίας.
Τρία χρόνια μετά, πολιτικά οι δυο χώρες βρίσκονται πιο κοντά. Οι
διπλωματικοί δίαυλοι δείχνουν σημαντικά σημεία βελτίωσης. Και στρατιωτικά,
οι πολιτικοί προϊστάμενοι των δυο υπουργείων φαίνεται ότι προσπαθούν να
κρατήσουν τη λεπτή ισορροπία που έχει επέλθει μετά τον φονικό σεισμό της
6ης Φεβρουαρίου στη νοτιοανατολική Τουρκία.
Παράλληλα το όλο κλίμα φανερώνει την διάθεση που υπάρχει κι από τις δυο
πλευρές, να εκκινήσει στο μέλλον ένας εποικοδομητικός διάλογος ο οποίος θα
βασίζεται στις αρχές και αξίες του Διεθνούς Δικαίου. Για την ελληνική
πλευρά τίθεται μόνο η αναζήτηση επίλυσης του θέματος οριοθέτησης ΑΟΖ.
Τουρκική επιχείρηση ναυτικής κυριαρχίας
Όμως επειδή στην αρχή αναφερθήκαμε στο δυνατό «κοράκι» της γηραιάς
φρεγάτας «ΛΗΜΝΟΣ», στο πολεμικό ναυτικό καταγράφουν την ψαλίδα που
ανοίγεται σταδιακά υπέρ της γείτονος η οποία δεν απεμπολεί την εφαρμογή
του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», πολλώ δε μάλλον το Casus Belli.
Και το ναυτικό επιτελείο καταγράφει, αναλύει και εισηγείται εδώ και χρόνια
με αγωνία τα τεκταινόμενα που αφορούν στην αντιμετώπιση του μελλοντικού
τουρκικού ναυτικού. Εκείνο που διαφαίνεται πλέον είναι πως το πλεονέκτημα
της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας, η Τουρκία το αντισταθμίζει στο νερό,
ιδίως στο Αιγαίο που αποτελεί διαχρονικά ένα πεδίο του ελληνικού πολεμικού
ναυτικού και ζωτικό χώρο εκπαίδευσης των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ελικοπτεροφόρο ANADOLU, 2 από τα 6 υποβρύχια τύπου 214, η πρώτη εγχώρια
φρεγάτα INSTANBUL, βρίσκονται ήδη στο νερό. Αν τηρηθεί το πρόγραμμα που
είχε ανακοινώσει η Τουρκία ακολουθούν ακόμη τρεις φρεγάτες ίδιας κλάσης.
Στο τουρκικό ναυτικό ήδη υπηρετούν και τέσσερις κορβέτες εγχώριας
κατασκευής που η τελευταία παραδόθηκε μόλις το 2019.
Με άλλα λόγια το τουρκικό πολεμικό ναυτικό στο άμεσο μέλλον αναμένεται να
πλέει με 8 νέες μεγάλες μονάδες κρούσης, φρεγάτες και κορβέτες συν βεβαίως
τα 6 υπερσύγχρονα υποβρύχια τύπου 214.
Προτεραιότητα οι ΜΕΚΟ και βλέπουμε…
Την ίδια στιγμή το μόνο βέβαιο είναι πως η Αθήνα ότι δεν επιθυμεί να
δείξει ανταγωνιστικά αντανακλαστικά σε σχέση με τη γείτονα. Ο ελληνικός
στόλος τα τελευταία χρόνια έχει ενισχυθεί με τις δυο πυραυλακάτους
«ΒΛΑΧΑΚΟΣ» & «ΚΑΡΑΘΑΝΑΣΗΣ». Και στο ναυτικό επιτελείο τρέχουν ώστε να
προλάβουν τους χρόνους για την έναρξη της αναβάθμισης των υφιστάμενων
φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, γεγονός που σημαίνει ότι αρχικά μια φρεγάτα τίθεται
εκτός υπηρεσίας.
Το πρόγραμμα ναυπήγησης φρεγατών Belh@rra στο ναυπηγείο του Λοριάν στην
Βρετάνη της Γαλλίας έως τώρα περιορίζεται στα 3 καράβια, αν και το
παράθυρο ευκαιρίας για την ενεργοποίηση της option της 4ης FDI παραμένει
ανοιχτό από τους Γάλλους, σύμφωνα με δηλώσεις στελεχών της κατασκευάστριας
εταιρείας.
Και όπως γίνεται γνωστό οι Γάλλοι δεν αποκλείεται ως τα τέλη Αυγούστου να
κάνουν το δικό τους come back σ’ ότι αφορά την πρόταση που είχαν υποβάλλει
στο πολεμικό ναυτικό και το υπουργείο Εθνικής άμυνας σε σχέση με το
πρόγραμμα κατασκευής κορβετών.
Από το Παρίσι δείχνουν πως αντιλήφθηκαν ότι η ελληνική κυβέρνηση επιθυμεί
την εξ ολοκλήρου «ανάσταση» των ναυπηγείων. Και πάνω εκεί σκοπεύουν από το
Παρίσι να «χτίσουν» τη νέα τους πρόταση ώστε να βάλλουν με τον τρόπο αυτό
και προς τον ανταγωνισμό.
Ο Σεπτέμβριος πιθανά να κρύβει έστω την ανακοίνωση μιας απόφασης- ανάσα,
μικρή η μεγαλύτερη, για τον ελληνικό στόλο κι αυτό ίσως δημοσιοποιηθεί ως
τα τέλη του πρώτου μήνα του φθινοπώρου. Όμως δεν μπορεί να μην καταγραφεί
και η νωθρότητα που υπάρχει από την Ιταλική πλευρά σε σχέση με τις
κορβέτες. Αν αυτό έχει να κάνει με πολιτικούς λόγους και την εκ διαμέτρου
αντίθετη στάση Αθήνας- Ρώμης σε σχέση με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στη
Μεσόγειο και τη Λιβύη είναι κάτι που θα φανεί.
Αν πάλι υπάρχουν συνομιλίες αλλά με την υποσημείωση του «σιωπητηρίου»
είναι κάτι που ίσως να αιφνιδιάσει.
Τα χειροπιαστά δεδομένα που υπάρχουν στο πολεμικό ναυτικό είναι η
παλαιότητα του μεγαλύτερου μέρους των κύριων μονάδων επιφανείας, των
φρεγατών τύπου S, ο εν εξελίξει εκσυγχρονισμός των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ και
η ναυπήγηση των 3 Belh@rra.
Ανώτατες πηγές του ναυτικού επιτελείου σημείωναν ότι υπάρχει ενδιαφέρον
ακόμη και για μεταχειρισμένες μονάδες αλλά με ιδιαίτερα πολλούς
αστερίσκους καθώς το πολεμικό ναυτικό στην παρούσα στιγμή και με όλες τις
μελλοντικές προκλήσεις ν’ αναδύονται η μια μετά την άλλη, είναι
προσανατολισμένο σε καινούρια πολεμικά πλοία που θα είναι ικανά ν’
ανταπεξέλθουν για πολλές δεκαετίες…