Τουρκία και F-16 Block 70/72: Το “μεγάλο παζάρι” ξεκινά… άραγε πήραμε τα μέτρα μας στην Ελλάδα;



Μετά την ολοκλήρωση των εκλογών στην Τουρκία, ήρθε η ώρα να αρχίσει η γνωστή διαδικασία της αέναης διαπραγμάτευσης ανάμεσα στην Τουρκία και στις ΗΠΑ. Το πρόβλημα για την Ελλάδα είναι, ότι αυτή η διαπραγμάτευση αφορά σε θέματα τα οποία στη μεγάλη τους πλειοψηφία, αν όχι όλα, σχετίζονται ευθέως με την ελληνική εθνική ασφάλεια. Τα πρώτα δείγματα δεν είναι θετικά και όλα δείχνουν ότι η αποδέσμευση της πλέον προηγμένης έκδοσης των μαχητικών F-16 σε αντάλλαγμα για την άρση της τουρκικής αντίρρησης για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, θα εμπλέξει άμεσα την Αθήνα.


Η Τουρκία έχει αποδείξει ότι τα πάντα τα μετατρέπει, μέσω του παζαριού, σε διλήμματα για τον αντίπαλο. Με αυτή την τακτική επιχειρεί να σπάσει την άρνηση των Αμερικανών να τους πουλήσουν τα F-16, μετά τον εξοβελισμό της από το πρόγραμμα του μαχητικού πέμπτης γενιάς F-35 Lightning II, στο οποίο οι Τούρκοι είχαν στηρίξει μεγάλο μέρος των μεγαλοϊδεατικών τους οραματισμών. Τα μαχητικά θα απονηώνονταν από το αεροπλανοφόρο Anadolu και τα ισλαμοεθνικιστικά πλήθη στην Τουρκία θα παραληρούσαν. Μπορεί να μην του βγήκε προεκλογικά του Ερντογάν, ήρθε όμως ο γαμπρός του, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, ιδιοκτήτης της εταιρίας Baykar που κατασκευάζει πλήθος μη επανδρωμένων αεροχημάτων, να του λύσει το πρόβλημα.

Το μη επανδρωμένο Kizilelma (κόκκινο μήλο… που μαζεύεται από την Κόκκινη Μηλιά) παρουσιάστηκε ως το φουτουριστικό μη επανδρωμένο που θα υποκαθιστά, ή απλώς θα συνεργάζεται, με τα “συμβατικά” επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη για να αντικαταστήσει τα F-35 που δεν ήρθαν ποτέ. Μαζί με τα νέας γενιάς μη επανδρωμένα αεροχήματα “Bayraktar” (το TB3), καθώς οι εμπόλεμοι στη σύγκρουση της Ουκρανίας διαρκώς προσαρμόζονται στις νέες καταστάσεις και αυτό εξαφάνισε τα TB2 Bayraktar. Οι τελευταίες ειδήσεις από το μέτωπο, αναφέρουν ότι τα συγκεκριμένα τουρκικά UAV δεν μπορούν να επιβιώσουν σε περιβάλλον έντονου ηλεκτρονικού πολέμου. Προφανώς οι Ρώσοι έλαβαν τα μέτρα τους και εξαφανίστηκαν οι εικόνες εξουδετέρωσης στρατευμάτων και τεθωρακισμένων διαφόρων τύπων από αυτό που διαφημιζόταν ως “τουρκικό υπερόπλο“.

Οι Τούρκοι αποδεικνύουν όμως ότι έχουν τη δυνατότητα προσαρμογής σε όλες τις καταστάσεις που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εμπλέκουν τις διεθνείς τους σχέσεις. Πλέον, ανασκουμπώνονται για να διεκδικήσουν τα F-16 Block 70/72. Πρόκειται για μια προσθήκη η οποία αφορά άμεσα το πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Οτιδήποτε ενισχύει την τουρκική στρατιωτική ισχύ επηρεάζει την ελληνική ασφάλεια, άρα και τους υπολογισμούς της ελληνικής πλευράς. Οι Τούρκοι εργαλειοποιούν στην προσπάθειά τους πλήθος παραμέτρων. Ο σχεδιασμός τους με στόχο την επίτευξη του τελικού στόχου είναι συχνότατα εντυπωσιακός για τους προσεκτικούς παρατηρητές.

Η εξαφάνιση των παραβιάσεων από την επικαιρότητα ήταν στοχευμένη ενέργεια. Ενώ στην Ελλάδα οι αναλυτές έγραφαν, ορθά, ότι η Τουρκία κάνει το “καλό παιδί”. Το θέμα είναι όμως ότι η τακτική αυτή κίνηση εξυπηρετεί σε πολλαπλά επίπεδα την τουρκική στρατηγική. Αυτό υποκρύπτει ασφαλώς ότι θα έρθει κάποια στιγμή που οι παραβιάσεις θα επανακάμψουν δριμύτερες. Αφού όμως πρώτα η αποχή από αυτές έχει κατοχυρώσει κέρδη σε μια Τουρκία που είναι εμφανές πλέον ότι προτεραιοποιεί εξίσου τη στρατιωτική της ισχύ και την ανάταξη της οικονομίας. Τι πιο λογικό; Η έμφυτη τάση των Τούρκων να παίζουν με τα όρια οδήγησε σε δυσάρεστα αποτελέσματα. Προφανώς η αναφορά γίνεται για την απόφαση απόκτησης των ρωσικών S-400 Triumf.

Πλέον, μετά τις εκλογές που επέβαλλε μια σκληρή αντιδυτική ρητορική, οι Τούρκοι κινούνται για να ελέγξουν την κατάσταση, εξορθολογίζοντάς την σε κάποιον βαθμό. Χωρίς όμως να σκύβουν απέναντι σε οποιονδήποτε. Μετά την εκλογή Ερντογάν, άπαντες έλαβαν το μήνυμα και έσπευσαν να συγχαρούν τον “σουλτάνο”, αντιλαμβανόμενοι ότι είτε τους αρέσει είτε όχι, θα πρέπει να κάνουν τους υπολογισμούς στην πολιτική που θα ασκήσουν με αυτόν ως δεδομένο. Οι Τούρκοι με την πλευρά τους και το προέβλεπαν και το εισπράττουν πλέον. Άρα, με αυτό το δεδομένο σχεδιάζουν την πολιτική τους. Περνούν κάποια μηνύματα διαλλακτικότητας, όμως με τους δικούς τους όρους. Πάνω από όλα, εισέπραξαν ότι οι αντίπαλοί τους προσαρμόστηκαν στην τουρκική θέληση.

Δυστυχώς για την Ελλάδα, μια χώρα που έχει καταδικαστεί από τη γεωγραφία να συνυπάρχει με την Τουρκία, όποια εξέλιξη και να καταγραφεί, θα επηρεάζει καθοριστικά την ασφάλειά της. Το ζήτημα είναι σε ποιον βαθμό επικρατούν στον ελληνικό πολιτικό κόσμο τα βολικά στερεότυπα του παρελθόντος περί των περιθωρίων εξεύρεσης μιας λύσης στα “προβλήματα”. Διότι είναι εξαιρετικά αμφίβολο εάν έχουν αντιληφθεί ότι οι περίοδοι ύφεσης είναι τακτικού χαρακτήρα και δίνουν την ευκαιρία προετοιμασίας για τον επόμενο γύρο. Διότι οι ψευδαισθήσεις περί του “υπερόπλου” της προσέγγισης με τη Δύση, αποδεικνύεται στην πράξη ότι όχι μόνο αποτελούσαν μπούρδες που συζητούσαμε μεταξύ μας μετατρέποντας το ευκταίο σε εφικτό, αλλά ουδέποτε αντιληφθήκαμε ότι η όποια προσέγγιση της Τουρκίας με την ΕΕ θα γινόταν με τους δικούς της όρους.

Πάμε όμως και στο θέμα που θα μας απασχολήσει προσεχώς. Οι Τούρκοι καίγονται να εξασφαλίσουν τα F-16. Οποιαδήποτε άλλη λύση συνεπάγεται τεράστιο κόστος αλλά και αμφίβολο επιχειρησιακό αποτέλεσμα για πολλά πολλά χρόνια. Παριστάνουν όμως ότι δεν ήρθε και η συντέλεια του κόσμου. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του Ιμπραήμ Καλίν. Γνωρίζουν ότι όταν πηγαίνεις προς διαπραγμάτευση, εάν δείξεις αδυναμία, ο αντίπαλός σου θα σε πατήσει στον λαιμό… Το διακύβευμα για τη Δύση, η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, είναι σημαντικό. Για να δούμε εάν και η Δύση θα υιοθετήσει παρόμοια στάση με την τουρκική στη διαπραγμάτευση…

Θα πέσουν πάνω στην Τουρκία με προσφορές κάθε είδους με σκοπό να την πείσουν να ανοίξει τον δρόμο στη Σουηδία ή θα της στείλουν μήνυμα ότι η Σουηδία είναι επί της ουσίας ήδη μέλος του ΝΑΤΟ και απολαμβάνει της στρατιωτικής προστασίας της Συμμαχίας σε όλα τα επίπεδα. Εάν η Τουρκία επιμείνει στο “όχι”, τότε θα είναι τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ που θα εξετάσουν εναλλακτικές. Αυτός είναι ο τρόπος να εκθέσεις τις διαπραγματευτικές μπλόφες (call the bluff) του αντιπάλου σου. Οι πρώτες ενδείξεις όμως δεν είναι θετικές. Και αν παρουσιαστεί πρεμούρα αποδέσμευσης των F-16 στην Τουρκία, το πρόβλημα θα γυρίσει στην Ελλάδα…

Πόσες φορές στο παρελθόν οι εταίροι της χώρας, κυρίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κρύβονταν πίσω από το ελληνικό βέτο για να αποφύγουν οι ίδιοι τις συνέπειες στις σχέσεις τους με την Τουρκία, δείχνοντας την Ελλάδα ως το κακό παιδί; Αδιαφορούσαν για το ότι εν συνεχεία η Τουρκία στοχοποιούσε την Ελλάδα. Θα συμβεί κάτι παρόμοιο και εδώ; Θα πουν ναι και στη συνέχεια θα υιοθετήσουν βολικά ότι πίσω από το μπλοκάρισμα των F-16 στις ΗΠΑ βρίσκεται το ελληνικό λόμπι; Η Ελλάδα πρέπει να μελετήσει πολύ σοβαρά την κατάσταση και να προτεραιοποιήσει αυστηρά το δικό της συμφέρον εθνικής ασφαλείας, να το διατυπώσει δημόσια και να το υποστηρίξει.Και να μην διστάζει να διατυπώνει δημόσια τη δυσαρέσκειά της.

Παράλληλα, να μην χαϊδέψει τα αυτιά συμμάχων που ενώ κόπτονται για την Ουκρανία αδιαφορούν για τις ελληνικές ανησυχίες εθνικής ασφαλείας. Το παιχνίδι αυτό πρέπει να τελειώσει. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί ευκαιρία. Οι σύμμαχοι έχουν λάβει τα πάντα και δεν νομιμοποιούνται να παριστάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν. Ούτε θα πρέπει να γίνεται αποδεκτό από ελληνικής πλευράς το γνωστό γελοίο επιχείρημα περί “κοινού καλού”. Αν αυτό το κοινό καλό αποβαίνει σε βάρος της ελληνικής εθνικής ασφάλειας, το οποίο στην περίπτωση της τουρκικής απειλής αμφισβητεί όχι μόνο τα κυριαρχικά δικαιώματα αλλά και την ίδια την κυριαρχία, δεν είναι “κοινό”. Ήρθε η ώρα να μάθουμε να διαπραγματευόμαστε σκληρά και να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.