«Σφήνα» στους ενεργειακούς και γεωπολιτικούς σχεδιασμούς της Ελλάδας επιχειρεί
να μπει η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη την «αδράνεια» που προκαλεί η απουσία
εκλεγμένης κυβέρνησης στη χώρα.
Η έντονη κινητικότητα που επικρατεί τις τελευταίες ημέρες στην Άγκυρα δεν
περνά απαρατήρητη από την ελληνική διπλωματία, με έμπειρους αναλυτές να
εκτιμούν ότι το επόμενο χρονικό διάστημα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα
στοχεύσει σε τρία μέτωπα, στο Ισραήλ, την Αίγυπτο και τη Λιβύη, αυξάνοντας
την πίεση προς την Αθήνα και τη Λευκωσία.
Αλλαγή σκηνικού
Αμέσως μετά την επανεκλογή του, ο Τούρκος πρόεδρος έθεσε ως προτεραιότητα
την αναθέρμανση των σχέσεων με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, βάζοντας το φυσικό
αέριο ως προμετωπίδα. Πρόκειται για δύο χώρες οι οποίες συμμετέχουν στα
τριμερή σχήματα συνεργασίας με την Ελλάδα και την Κύπρο, ενώ στην περίπτωση
του Ισραήλ ισχύει το 3+1 με τη συμμετοχή και των Ηνωμένων Πολιτειών. Από την
πρώτη στιγμή που έγινε γνωστή η πρόθεση της Αθήνας να πρωταγωνιστήσει στον
ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου λειτουργώντας ως κόμβος για τη
μεταφορά υδρογονανθράκων από τη Μέση Ανατολή στην κεντρική Ευρώπη αλλά και
δυνητικά ως παραγωγός ενέργειας, η Άγκυρα δεν έκρυψε την ενόχληση της.
Αρμόδιες πηγές επισημαίνουν ότι η Τουρκία επιδιώκει να ακυρώσει τους
υφιστάμενους ενεργειακούς σχεδιασμούς, διεκδικώντας να περάσουν από το
έδαφος της οι αγωγοί της Ανατολικής Μεσογείου. Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι
αμέσως μετά τις εκλογές η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να επιδείξει τα απαραίτητα
αντανακλαστικά και να προχωρήσουν ταχύτατα οι συνέργειες με το Κάιρο και το
Τελ Αβίβ ώστε να καλυφθεί το χαμένο έδαφος. Σε αντίθετη περίπτωση, εκτιμούν,
η Ελλάδα κινδυνεύει να «χάσει» δύο σημαντικούς εταίρους ενώ αν στην εξίσωση
μπει και η ιταλική «απόβαση» στη Λιβύη, τότε κινδυνεύει να βρεθεί εκτός
ενεργειακού κάδρου.
Συναντήσεις «κορυφής»
Τον Αύγουστο του 2022, Τουρκία και Ισραήλ προχώρησαν στην πλήρη αποκατάσταση
των διπλωματικών τους σχέσεων μετά από 12 χρόνια. Μετά την επικοινωνία των
δύο υπουργών Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν και Γιαΐρ Λαπίντ, Άγκυρα και Τελ Αβίβ
βρίσκονται σε συζητήσεις αναφορικά με την επίσκεψη Νετανιάχου στην Τουρκία
στα μέσα του καλοκαιριού. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός στην προσπάθεια του να
ανακάμψει μετά τη θύελλα που προκάλεσε η μεταρρύθμιση στη δικαιοσύνη, θέλει
να εμφανίσει μια σημαντική «διπλωματική» επιτυχία στο εσωτερικό της χώρας
του.
Ο Ερντογάν δείχνει έτοιμος να εκμεταλλευτεί αυτή την ευκαιρία, προωθώντας τη
συζήτηση για το φυσικό αέριο και την ανοικοδόμηση ισχυρών δεσμών μεταξύ της
Τουρκίας και του Ισραήλ.
Την Άγκυρα αναμένεται να επισκεφθεί εντός του καλοκαιριού και ο Αιγύπτιος
πρόεδρος Αλ Σίσι, μετά από πρόσκληση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι δύο
πλευρές προχωρούν ταχύτατα στην αποκατάσταση των διμερών σχέσεων, αποστολή
που έχει αναλάβει με προσωπική μέριμνα ο ίδιος ο νυν υπουργός Εξωτερικών της
Τουρκίας, Χακάν Φιντάν. Ο Φιντάν μάλιστα, αναμένεται να βρεθεί στην Αίγυπτο
μέσα στους προσεχείς μήνες για επαφές με τον ομόλογό του, Σάμεχ Σούκρι.
Στο «μικροσκόπιο» της ελληνικής πλευράς πάντως, βρίσκεται και η διαφαινόμενη
αλλαγή στάσης της Αιγύπτου στη Λιβύη, γεγονός που συμπληρώνει τη μεγάλη
εικόνα στο «παζλ» της Ανατολικής Μεσογείου. Το Κάιρο δείχνει να κρατά
αποστάσεις από τον Στρατάρχη Χαφτάρ, κάτι που φαίνεται να ικανοποιεί τόσο
την Άγκυρα όσο και άλλους περιφερειακούς «παίκτες» που διατηρούν συμφέροντα
στην περιοχή.