Σοβαρές επιφυλάξεις και αμφιβολίες εκφράζονται από πλευράς Πολεμικού Ναυτικού
(ΠΝ) αναφορικά με τη φημολογούμενη προοπτική απόκτησης πλοίων αμφίβιων
επιχειρήσεων για τη Διοίκηση Αμφιβίων Δυνάμεων του ΠΝ. Η ηγεσία του ΠΝ
παραμένει προσηλωμένη σε ένα ρεαλιστικό πλαίσιο και εξοπλιστικό προγραμματισμό
για τη βελτίωση του αξιόμαχου του ΠΝ μακριά από άσκοπες προμήθειες με πολλά
κρυφά κόστη και υπερφίαλες εξοπλιστικές φιλοδοξίες όπως εκφράζονται από
ανώτατους αξιωματικούς εκτός ΠΝ.
Γιάννης Νικήτας
Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες σε επίπεδο ΠΝ αξιωματικοί με πολυετή
εμπειρία στις επιχειρήσεις έχουν συντάξει ολοκληρωμένη μελέτη η οποία αποδομεί
πλήρως τα σενάρια απόκτησης πλοίου αμφιβίων επιχειρήσεων. Στη κατεύθυνση αυτή
αναλύονται και τεκμηριώνονται όλοι οι λόγοι που καθιστούν την φημολογούμενη
προμήθεια ενός ή περισσότερων πλοίων αμφιβίων επιχειρήσεων εκτός
πραγματικότητας και λογικής για τα ελληνικά αμυντικά δεδομένα.
Φυσικά η φημολογούμενη προμήθεια πλοίων αμφίβιων επιχειρήσεων καθοδηγείται από
τους ίδιους ανθρώπους που προωθούσαν τις ακατάλληλες αμερικανικές φρεγάτες για
το ΠΝ και έχει τις ρίζες του στο ΓΕΕΘΑ. Σε κάθε περίπτωση παρατίθεται
αναλυτικά οι λόγοι που το ΠΝ παραμένει κάθετα ενάντιο σε μια τέτοια προοπτική.
Προτεραιότητες – Υπονόμευση άλλων εξοπλιστικών αναγκών
Για τους επιτελείς του ΠΝ προέχει η ανανέωση και αντικατάσταση των γερασμένων
μονάδων κρούσης. Ήτοι των φρεγατών, υποβρυχίων και πυραυλακάτων ενώ στην ίδια
εξίσωση παραμένει η πάγια ανάγκη για ναυπήγηση σύγχρονων κορβετών. Παράλληλα
όπως επισημαίνουν όλοι οι ανώτεροι αξιωματικοί του ΠΝ στον γράφοντα παραμένει
επιτακτική η ανάγκη για τη ναυπήγηση σύγχρονων πλοίων γενικής υποστήριξης ώστε
να υποστηρίζεται από πλευράς διοικητικής μέριμνας ο στόλος εν πλω. Συνεπώς η
απόκτηση ενός ή περισσότερων πλοίων αμφίβιων επιχειρήσεων υπονομεύει και
υποσκάπτει άλλες πιο σημαντικές και ουσιαστικές εξοπλιστικές ανάγκες.
Κόστος Κύκλου Ζωής
Το κόστος κύκλου ζωής παραμένει ο δεύτερος πιο σημαντικός παράγοντας που το ΠΝ
εναντιώνεται σε μια τέτοια προμήθεια. Τα αμερικανικά πλοία αμφίβιων
επιχειρήσεων απαιτούν τεράστια κονδύλια για την υποστήριξη και λειτουργία τους
που απλά δεν υπάρχουν στον οικονομικό προϋπολογισμό του ΠΝ. Με λίγα λόγια
ισχύουν τα δεδομένα που υφίσταντο και στη περίπτωση των παρωχημένων
καταδρομικών TICONDEROGA. Για παράδειγμα τα Whidbey Island εκτοπίσματος 16000
τόνων απαιτούν ένα υψηλότατο προϋπολογισμό λόγω των αναγκών συντήρησης και
τεχνικής υποστήριξης.
Ετήσιο λειτουργικό κόστος
Ο πλέον ρεαλιστικός παράγοντας είναι το ετήσιο λειτουργικό κόστος ενός τέτοιου
πλοίου που πραγματικά δεδομένου του ετήσιου προϋπολογισμού του ΠΝ είναι εκτός
ελληνικής πραγματικότητας.
Δαπάνες για βελτίωση επιχειρησιακών δυνατοτήτων – Εκσυγχρονισμό
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΠΝ τα πλοία λόγω παλαιότητας απαιτούν γενική επισκευή
– επιθεώρηση όλου του μηχανολογικού τους εξοπλισμού και κυρίως των
ηλεκτρονικών μερών και εγκαταστάσεων των πλοίων.
Ελλιπείς λιμενικές εγκαταστάσεις που απαιτούν επιπρόσθετα κονδύλια
Συγκαταλέγεται στους κύριους λόγους βάση των οποίων το ΠΝ είναι κάθετα
αντίθετο στη προοπτική για την απόκτηση πλοίων αμφιβίων επιχειρήσεων από τις
ΗΠΑ. Όπως και στη περίπτωση των πλοίων μεγάλου εκτοπίσματος όπως των Arleigh
Burke ή των Ticonderoga το ΠΝ είχε προϋπολογίσει δαπάνες δεκάδων εκατομμυρίων
ευρώ για την εκτέλεση λιμενικών έργων στο Ναύσταθμο Κρήτης στη Σούδα. Όμως στη
περίπτωση των πλοίων αμφιβίων επιχειρήσεων από τις ΗΠΑ η επιλογή να
αναβαθμιστεί η Αμφιάλη έδρα της Διοίκησης Αμφιβίων Δυνάμεων απαιτεί ακόμη
μεγαλύτερες δαπάνες.
Αντίστοιχα το ίδιο ισχύει και με τον Βόλο που θα μπορούσε δυνητικώς όπως
σχεδιάζει το ΓΕΕΘΑ να αποτελέσει ορμητήριο για πλοία αμφιβίων επιχειρήσεων
μόνο που όμως το ΠΝ εκφράζει πάλι την εναντίωση του αφού τα πλοία επιχειρούν
σε ομάδες μάχης για να τους εξασφαλίζεται πλήρης κάλυψη και υποστήριξη από
όλες τις απειλές (αεροπορικές, υποβρύχιες, κτλ). Συνεπώς ο Βόλος δεν αποτελεί
την ενδεδειγμένη λύση από τακτικής όψης καθώς θα πρέπει πρώτα να αναπτυχθούν
οι ομάδες μάχης πλοίων του Αρχηγείου Στόλου ΠΝ και έπειτα να εξέλθουν τα πλοία
κάτι που στη περίπτωση της Αττικής δεν απαιτείται αφού η παραπάνω διαδικασία
ανάπτυξης των πλοίων λαμβάνει χώρα ταυτόχρονα.
Έλλειψη προσωπικού
Από τους κυριότερους παράγοντες σύμφωνα με το ΠΝ είναι η έλλειψη προσωπικού
από αξιωματικούς έως χαμηλόβαθμες τεχνικές ειδικότητες. Ήδη ο Στόλος παρά τα
μέτρα που έχουν ληφθεί παραμένει οριακά επανδρωμένος και έχει μεγάλες ανάγκες
προσωπικού και στελεχών σε κύριες μονάδες κρούσης όπως της Διοίκησης Φρεγατών,
Διοίκησης Ταχέων Σκαφών κτλ.
Αδυναμία επιχειρησιακού δόγματος
Πρόκειται για τον κυριότερο λόγο από πλευράς ΠΝ αφού όπως τονίζεται και στον
γράφοντα το περιβάλλον επιχειρήσεων του Αιγαίου δεν απαιτεί τέτοιο σχεδιασμό
για τη μεταφορά ενισχύσεων ή άλλων δυνάμεων. Είναι λοιπόν μια ναυτική
μεγαλομανία ανάλογη του τουρκικού Anadolu (L-400). Ενός πλοίου που από τη
πρώτη στιγμή που θα αποπλεύσει θα καταστεί μείζον στόχος και θα στοχοποιηθεί
από μια πλειάδα οπλικών συστημάτων όλων των κλάδων των Ελληνικών Ενόπλων
Δυνάμεων.
Κάλλιστα για το ελληνικό περιβάλλον επιχειρήσεων του Αιγαίου μικρότερα σκάφη
αμφίβιων επιχειρήσεων όπως αερόστρωμνα πολιτικού τύπου (χόβερκραφτ) και
ταχύπλοα σκάφη αποτελούν τις βέλτιστες επιλογές για τη προενίσχυση ή
ανακατάληψη μικρών νήσων ταυτόχρονα με αεροκίνητες και αεροαποβατικές
ενέργειες που μπορούν να πραγματοποιηθούν από την ενδοχώρα λόγω εγγύτητας προς
τη νησιωτική χώρα.
Για το μέτωπο επιχειρήσεων της Κύπρου η απόκτηση ενός πλοίου αμφίβιων
επιχειρήσεων μικρή επίδραση θα είχε αφού απαιτούνται πρώτα πολλές άλλες
ενέργειες οι οποίες έχουν τεράστιο οικονομικό κόστος. Επίσης ο πλους ενός
τέτοιου πλοίου για τη Κύπρο για να εξασφαλιστεί θα πρέπει το ΠΝ να έχει
πετύχει ναυτική υπεροχή σε τόπο και χρόνο μεγάλο σε διάρκεια ώστε το πλοίο να
μεταβεί στη μεγαλόνησο.
Επίσης το ΠΝ οριακά καλύπτει την Ανατολική Μεσόγειο που απαιτεί ικανό αριθμό
πλοίων με αυξημένες δυνατότητες σε όλες τις σύγχρονες μορφές επιχειρήσεων. Και
προφανώς οι μόλις τρεις ή τέσσερις FDI ναι μεν είναι υπερσύγχρονες αλλά δεν
επαρκούν και φυσικά οφείλουν να καλύψουν και το περιβάλλον επιχειρήσεων του
Αιγαίου. Ναι μεν το ΠΝ αποκτά πρωτοφανείς δυνατότητες αεράμυνας περιοχής και
ανθυποβρυχιακών επιχειρήσεων αλλά η ποσότητα μονάδων και πλοίων παραμένει
πάντα ένας υπολογίσιμος παράγοντας.
Συνεπώς από επιχειρησιακής – τακτικής πλευράς το κόστος – όφελος δεν είναι
ανάλογο.
Αντί επιλόγου
Άποψη μας είναι πως η ηγεσία του ΓΕΕΘΑ οφείλει να προσγειωθεί στη
πραγματικότητα και στις πραγματικές εξοπλιστικές ανάγκες βάση ιεράρχησης
αναγκών και προτεραιοτήτων όλων των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων.