Με το μισό υπουργικό του συμβούλιο μεταβαίνει στην Άγκυρα ο πρωθυπουργός της
Ισπανίας - Φρεγάτες και υποβρύχια θέλει να πουλήσει στους Τούρκους η ισπανική
κυβέρνηση - Η στρατηγική αντιπαλότητα Ισπανίας - Γαλλίας
Στην ενίσχυση των στρατιωτικών σχέσεων με την Ισπανία προχωρά η Τουρκία, σε
μία προσπάθειά της να αντιμετωπίσει τα νέα γεωστρατηγικά δεδομένα που
δημιούργησε στην περιοχή της Ν.Α Μεσογείου η ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία
και η ενίσχυση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με υπερσύγχρονα γαλλικά οπλικά
συστήματα, όπως τα μαχητικά Rafale και οι φρεγάτες Belharra. Άγκυρα και
Μαδρίτη, έχοντας τα τελευταία χρόνια αναπτύξει κοινά συμφέροντα και επιδιώξεις
στην περιοχή της Μεσογείου, έχουν προχωρήσει στην σύναψη στενών διπλωματικών,
αμυντικών και οικονομικών σχέσεων με στόχο η μεν πρώτη να βρει ερείσματα στο
εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η δεύτερη να βάλει φρένο στην προσπάθεια
της Γαλλίας να ανακτήσει, εκ νέου, τον ηγετικό της ρόλο στη Βόρειο Αφρική και
την εγγύς Μέση Ανατολή. Πρόκειται για μία προοπτική που έχει θορυβήσει την
Ισπανία, (αλλά και την Ιταλία) με τη Μαδρίτη να βάζει εμπόδια στους στόχους
του Παρισιού, καθώς σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί να δει τη Γαλλία σε ρόλο
περιφερειακής δύναμης, κάτι που φάνηκε ιδιαίτερα ξεκάθαρα κατά τον λιβυκό
εμφύλιο όταν οι δύο πλευρές υποστήριξαν αντίπαλες παρατάξεις.
Κάτι ανάλογο επιχειρούν τώρα να κάνουν οι Ισπανοί και στην Ν.Α Μεσόγειο
προχωρώντας στη σύναψη αμυντικής συνεργασίας με την Τουρκία με σκοπό αφενός
την πώληση όπλων αφετέρου την ανάσχεση της γαλλικής παρουσίας στην περιοχή
μέσω της αμφισβήτησης, επί του πεδίου, της ελληνογαλλικής στρατιωτικής
συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η σημερινή επίσκεψη του Ισπανού
πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ στην Άγκυρα, η οποία τυγχάνει ευρείας κάλυψης από
τα τουρκικά ΜΜΕ, καθώς, όπως εκτιμάται, πραγματοποιείται σε μία χρονική
συγκυρία που η τουρκική αμυντική βιομηχανία βρίσκεται απομονωμένη από τους
δυτικούς συμμάχους της, αντιμετωπίζοντας πολλά προβλήματα ως προς την μεταφορά
τεχνογνωσίας και την παροχή ανταλλακτικών και κεφαλαιακής υποστήριξης, λόγω
κυρίως της φιλορωσικής στροφής της κυβέρνησης Ερντογάν. Ο Πέδρο Σάντσεθ θα
συνοδεύεται από το μισό σχεδόν υπουργικό του συμβούλιο, καθώς Τούρκοι και
Ισπανοί πρόκειται να προχωρήσουν σε διευρυμένες συνομιλίες, η διεξαγωγή των
οποίων εντάσσεται στο πλαίσιο της 7ης Ισπανοτουρκικής Συνόδου που αυτή την
φορά θα πραγματοποιηθεί στην τουρκική πρωτεύουσα (σ.σ. Η προηγούμενη σύνοδος
είχε πραγματοποιηθεί το 2018 επί πρωθυπουργίας Μαριάνο Ραχόι).
Αν και η ατζέντα της Συνόδου περιλαμβάνει μια σειρά από θέματα συζήτησης όπως
είναι το μεταναστευτικό, η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο και οι διμερείς
εμπορικές σχέσεις, το βασικό ζήτημα που θα τεθεί στο τραπέζι των συνομιλιών
ανάμεσα στις δύο αντιπροσωπείες δεν είναι άλλο παρά από την αναζήτηση τρόπων
ενδυνάμωσης της ισπανοτουρκικής αμυντικής συνεργασίας και πώλησης όπλων και
μεταφοράς τεχνογνωσίας από την ισπανική πολεμική βιομηχανία προς τις τουρκικές
Ένοπλες Δυνάμεις και τις πολλές αμυντικές βιομηχανίες που αυτές ελέγχουν. Η
Μαδρίτη, άλλωστε, αποτελεί έναν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της
Τουρκίας στην Ε.Ε αλλά και τους πλέον στενούς συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Προς
αυτή την κατεύθυνση, ενδεικτικά να σημειώσουμε, πως η Ισπανία είναι η μόνη
εταίρος του ΝΑΤΟ που από το 2015 μέχρι και σήμερα διατηρεί πυραύλους Patriot
στα σύνορα Συρίας-Τουρκίας, παρότι οι υπόλοιπες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ έχουν ήδη
αποχωρήσει. Ο εξ ανατολών γείτονας αποτελεί άλλωστε έναν από τους πέντε
καλύτερους πελάτες της ισπανικής αμυντικής βιομηχανίας, αλλά και έναν αξιόλογο
οικονομικό εταίρο του ισπανικού τραπεζικού συστήματος, αφού, όπως εκτιμάται,
οι ισπανικές τράπεζες έχουν στα χέρια τους τουρκικό χρέος που ξεπερνά τα 65
δις δολάρια, γεγονός που θεωρείται πως αποτελεί έναν ακόμη καταλυτικό
παράγοντα που επιτείνει τον σφιχτό εναγκαλισμό των δύο χωρών. Ένας απότομος
κλυδωνισμός της τουρκικής οικονομίας η μία παρατεταμένη κυβερνητική αστάθεια
θα μπορούσε, σύμφωνα με τους ειδικούς, να κλονίσει σημαντικά και την Ισπανία,
κάτι που κατ’ επέκταση θα είχε συνέπειες και στη δική της πολιτική αλλά και
οικονομική σταθερότητα.
Μίνι αεροπλανοφόρο
Ως προς την αμυντική τους συνεργασία Ισπανία και Τουρκία έχουν ήδη υπογράψει
αμυντικές συμφωνίες για την ανάπτυξη και κατασκευή ενός ελικοπτεροφόρου ή μίνι
αεροπλανοφόρου, στα πρότυπα του ισπανικού αντίστοιχου πλοίου «Χουάν Κάρλος». Η
κατασκευή του εν λόγω πλοίου, παρά τις όποιες δυσκολίες, αποτελεί διακαή πόθο
για το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό, ενώ στρέφεται ευθέως και κατά της χώρας μας
καθώς ανάμεσα στα βασικά ατού του είναι η μεταφορά ενός σημαντικού αριθμού
μικρών αποβατικών σκαφών. Μέσα στα σχέδια των Τούρκων είναι το συγκεκριμένο
πλοίο να μπορεί επίσης να φιλοξενήσει πέρα από ελικόπτερα και έναν αριθμό
αεροσκαφών κάθετης απογείωσης όπως μία από τις εκδόσεις του αμερικανικού
μαχητικού 5ης γενιάς F-35, το οποίο, να υπενθυμίσουμε, πως μέχρι ώρας
τουλάχιστον η Ουάσιγκτον αρνείται να πουλήσει στην Άγκυρα.
Να επισημάνουμε πως η Τουρκία έχει αναθέσει στο ισπανικό ναυπηγείο Navantia το
σχέδιο του εν λόγο πλοίου, η κατασκευή του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί
μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, με την προοπτική απόκτησης, βάση σχετικού
συμβολαίου ανάμεσα στις δύο πλευρές, ακόμη ενός στο μέλλον. Οι πληροφορίες
θέλουν πάντως την Τουρκία, λόγω των προβλημάτων που έχει με τις ΗΠΑ και το
μίνι εμπάργκο που οι τελευταίες έχουν εφαρμόσει σε βάρος της, να σχεδιάζει να
εξοπλίσει το συγκεκριμένο πλοίο αρχικά με Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη, τύπου
Bayraktar.
Το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό εμφανίζεται επίσης να ενδιαφέρεται και για την
προμήθεια ισπανικών φρεγατών F-110 αλλά και υποβρυχίων S-80, τα οποία επίσης η
ισπανική εταιρεία Navantia κατασκευάζει για το ισπανικό Πολεμικό Ναυτικό. Μόνο
τυχαίο δεν είναι άλλωστε πως η Navantia συμμετείχε τον περασμένο Αύγουστο στην
έκθεση όπλων Idef στην Κωνσταντινούπολη, όπου και παρουσίασε τα παραπάνω
οπλικά συστήματα σε Τούρκους αξιωματούχους. Να σημειώσουμε πως οι Ισπανοί
είχαν υποβάλει επίσημα πρόταση αναφορικά με την ναυπήγηση τεσσάρων φρεγατών
F-110 και προς το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό. Η πρότασή τους, ωστόσο,
αποκλείστηκε κατά την πρώτη φάση αξιολόγησης της σχετικής διαδικασίας που
έλαβε χώρα τον περασμένο Ιούνιο.