• Στον επεκτατικό αγώνα της Άγκυρας για την «κληρονομιά της Λιβύης», το Κάιρο έχει κάνει την εμφάνισή του.
• Σε πλήρη ρήξη οι δύο χώρες έχουν θέσει τα θεμέλια για μια ενδεχόμενη περιφερειακή σύγκρουση στην ανατολική Μεσόγειο. Πώς παρουσιάζουν τις εξελίξεις ρωσικά μέσα.
Ο πόλεμος μεταξύ Τουρκίας και Αίγυπτου είναι χωρίς αμφισβήτηση αναπόφευκτος, ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο πραγματοποιείται είναι μια νέα μορφή σύγκρουσης, θα λέγαμε ένας «proxy war», δηλαδή πολέμου «διά αντιπροσώπων».
Οι «αντιπρόσωποι» αυτοί δεν είναι άλλοι από τους LNΑ και GΝΑ, μαριονέτες του Ερντογάν και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη Λιβύη. Έτσι Αίγυπτος και Τουρκία έχουν έρθει σε πλήρη ρήξη, θέτοντας τα θεμέλια για μια περιφερειακή σύγκρουση στην ανατολική Μεσόγειο, με επιπτώσεις και πέρα απ' την περιοχή κι αυτό γιατί μπορεί οι εξελίξεις στη χώρα να προμηνύουν μια αποκλιμάκωση, ωστόσο οι μετακινήσεις δυνάμεων, οι αεροπορικές επιθέσεις και η στρατηγική σημασία της Σύρτης και της αεροπορικής βάσης Αλ Τzoύφρα καθιστούν σχεδόν σίγουρη τη σύγκρουση μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών στη Λιβύη και πιθανώς εν τέλει μια άμεση ή έμμεση σύγκρουση Τουρκίας και Αιγύπτου.
Στον επεκτατικό αγώνα της Άγκυρας για τη «κληρονομιά της Λιβύης», το Κάιρο έχει πλέον κάνει την εμφάνισή του, αναφέρει μεγάλο ρωσικό ΜΜΕ. Η αναφορά έγινε έπειτα από ακραίες δηλώσεις Τούρκων εθνικιστών, οι οποίοι «ξεσαλώνουν» εκφράζοντας πίστη στον στρατού τους, ισχυριζόμενοι πως εύκολα αυτός μπορεί να καταρρίψει ρωσικά αεροσκάφη και να κάψει ρωσικά τανκς, στέλνοντάς τα «για παλιοσίδερα»!
Ανεξάρτητα απ' τις παραπάνω δηλώσεις των ακραίων στοιχείων όμως, να σημειωθεί ότι τόσο ο πρόεδρος Ερντογάν όσο και ο ομόλογός του Αλ Σίσι σαφώς και θα προτιμούσαν να αποφύγουν μια άμεση σύγκρουση για πλείστους λόγους.
Ποιοι όμως οι λόγοι της αιγυπτιακής ανάμειξης;
Πρώτον, η εθνική ασφάλεια
Στην Αίγυπτο πραγματοποιήθηκε, σχετικά πρόσφατα, στρατιωτικό πραξικόπημα με αποτέλεσμα ο πρόεδρος Μοχάμετ Μόρσι να εκδιωχθεί από την εξουσία. Παρ' όλα αυτά, στη χώρα του Νείλου εξακολουθούν να υπάρχουν πολλοί από τους υποστηρικτές του Μόρσι και του κινήματος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, το οποίο θεωρείται φιλοτουρκικό. Θα ήταν λοιπόν εξαιρετικά κοντόφθαλμο και επικίνδυνο για όλες τις πρώην επαρχίες της Υψηλής Πύλης να αγνοήσουν τις απόπειρες «νεο-οθωμανικής εκδίκησης» που πραγματοποιεί σταθερά και ενεργά ο πρόεδρος Ερντογάν.
Εάν η Άγκυρα εδραιωθεί στη Λιβύη, οι Τούρκοι θα μπορούσαν αργότερα να βοηθήσουν σε πραξικόπημα στη γειτονική Αίγυπτο, φοβούνται αρκετοί στο Κάιρο. Πρέπει να σημειωθεί ότι ο πρόεδρος Αλ Σίσι έχει ήδη λύσει ουσιαστικά αυτό το πρόβλημα, δηλαδή της παρουσίας στρατού, έχοντας λάβει άδεια από την Ένωση των Φυλών και το Κοινοβούλιο της Λιβύης για να εισέλθουν στρατεύματα στη Λιβύη.
Μπορεί να υποτεθεί ότι η κάποτε ευημερούσα χώρα της βόρειας Αφρικής θα χωριστεί σε σφαίρες επιρροής: η δυτική θα παραμείνει με την Τουρκία, η ανατολική με την Αίγυπτο. Εάν συμβεί αυτό, τα σύνορα θα μπορούσαν μετά να θεωρηθούν «κόκκινη γραμμή» που το Κάιρο «υπογράμμισε» κοντά στη Σύρτη. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο πόλεμος θα τελειώσει εκεί.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΔΥΝΑΜΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΓΡΑΜΜΗ
Η Άγκυρα γνωρίζει πως όσο δίνει χρόνο στον Χαφτάρ να εξοπλιστεί, οι πιθανότητες να επικρατήσει μειώνονται δραματικά. Οι προετοιμασίες γιο την επίθεση της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας στα στρατηγικά προπύργια που ανακατέλαβε ο Χαφτάρ, Σύρτη και Αλ Τζούφρα, στα δυτικά της Λιβύης, έχουν επιταχυνθεί. Η έναρξη των επιθετικών επιχειρήσεων της μαριονέτας του Ερντογάν και της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στη Λιβύη επιταχύνονται και μετακινήσεις δυνάμεων πραγματοποιούνται στην πρώτη γραμμή. Οι δυο πλευρές έχουν επικεντρωθεί σε στρατιωτικές αποστολές στην ευρύτερη περιοχή, συστήματα αεροπορικής άμυνάς αποστέλλονται για τη θωράκιση της Σύρτης από χώρες που υποστηρίζουν το Χαφτάρ όπως η Ρωσία, η Αίγυπτος. η Γαλλία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Πιθανότατα, θα μετατραπεί σε συγκρούσεις μεταξύ των Τούρκων «αντιπροσώπων» στο πρόσωπο των μαχητών της κυβέρνησης της Τρίπολης και του Εθνικού Στρατού του Χαλίφα Χαφτάρ με την αιγυπτιακή υποστήριξη. Αυτό σημαίνει έναν ατελείωτο πόλεμο, αλλά το Κάιρο θα προστατεύσει τα εθνικά του συμφέροντα, δημιουργώντας μια ζώνη προστασίας στην παραμεθόρια περιοχή. Πόσο όμως πραγματικά θα ήθελε η Αίγυπτος έναν δεύτερο «πόλεμο φθοράς» (war of attrition) μετά την άσχημη εμπειρία του 1967-1970, έστω κι αν αυτή τη φορά οι δυνάμεις της βρίσκονται σε καλύτερη μοίρα σχετικά με της Λιβύης;
Δεύτερον, η οικονομία
Η οικονομία της Αιγύπτου είναι σε κακή κατάσταση. Λόγω της πανδημίας, η χώρα των Πυραμίδων έχασε το 5% του ΑΕΠ της και ένα επιπλέον 10% του ΑΕΠ με τη μορφή μεταφορών από Αιγύπτιους που εργάζονται στο εξωτερικό. Επιπρόσθετα, το μεγάλο υδροηλεκτρικό φράγμα που είναι υπό κατασκευή στην Αιθιοπία απειλεί να καταστρέψει την παραδοσιακή γεωργία στην κοιλάδα του Νείλου.
Το Κάιρο αναγκάστηκε να υποβάλει αίτηση στο ΔΝΤ για δάνειο πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά θα του δοθεί μόνο με αρκετά επιθετικούς όρους.
Ως «ναυαγοσώστης» στην κατάσταση της Αιγύπτου μακροπρόθεσμα θα μπορούσε να σταθεί η μετατροπή της χώρας σε σημαντικό εξαγωγέα ενεργειακών πόρων που βρέθηκαν στην ανατολική Μεσόγειο. Αφού υπήρχαν σχέδια για σημαντική αύξηση του όγκου των προμηθειών, αλλά στη συνέχεια η Τουρκία «έκοψε τον δρόμο» στο Κάιρο, αφού σε αντάλλαγμα για στρατιωτική βοήθεια στην Τρίπολη ο πρόεδρος Ερντογάν έχει αναδιατάξει πλήρως τα θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη υπέρ του, αμφισβητώντας τις φιλοδοξίες για εκμετάλλευση υδρογονανθράκων από την Αίγυπτο.
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟΣ ΕΞΟΥΣΙΑ